De kilpaden van Heerhugowaard

Het leven van Co Kamp is nauw verweven met de kilpaden. (foto: A.G.Heeremans Photography)
Het leven van Co Kamp is nauw verweven met de kilpaden. (foto: A.G.Heeremans Photography)

In het gemeentenieuws van het Nieuwsblad voor Dijk en Waard stond vandaag een mooi stukje over Heerhugowaards immaterieel erfgoed: de Kilpaden. Met een prominente rol voor onze fractiegenoot Co Kamp.

 

Veel lezers kennen Co Kamp van het gelijknamige bouwbedrijf en doe-het-zelfzaak, als mede-directeur van BCH-Bouwcombinatie Heerhugowaard, zijn werk voor de politieke partij Senioren Dijk en waard of als lid van de ledenraad van de Tennis en Padel vereniging Heerhugowaard, Ook is zijn leven nauw verweven met Kilpaden. 

 

Co Kamp is een geboren verteller en al snel hebben we het over zwembad Deiko - ooit gelegen naast de Pater Jan Smitschool- en natuurlijk de bouw: 

"Vroeger groeven we als bouwbedrijf Kamp gleuven en die stortten we vol beton. Nu gaat alles met kranen, maar toen kwamen er wagens vol zand, steen en cement, die we met de hand losten." Hij vervolgt trots: ".. Pas toen er subsidie kwam op heien werd er opeens geheid. En er is geen huis die wij zonder heipalen hebben gebouwd waar een scheur in zit of die verzakt is." 

Co woonde een tijdlang in de wijk waar zwembad Deiko was en tegen­woordig woont hij nog steeds op een steenworp afstand van de zaak - oftewel zijn geboortehuis - zijn vroegere kleuterschool en basisschool. 

Kilpaden

De vier Kilpaden (groen gearceerde liJnen) liepen vanaf de Middenweg (rode lijn) richting de Westertochtsloot (blauw gearceerde lijn). De kaart dateert uit 1930 en is ingetekend door auteur en historicus Henk Komen.
De vier Kilpaden (groen gearceerde liJnen) liepen vanaf de Middenweg (rode lijn) richting de Westertochtsloot (blauw gearceerde lijn). De kaart dateert uit 1930 en is ingetekend door auteur en historicus Henk Komen.

Het gebied ten westen van de Middenweg - van de huidige Stations­weg tot de rotonde bij de Westtangent - heette de Kilpolder en er werden paden aangelegd. Aan deze Kilpaden werden boerderijen gebouwd. Die zijn inmiddels verleden tijd, maar de aansluiting van de Kilpaden naar de Middenweg zijn nog steeds zichtbaar in het stratenpatroon. De Cromhout­straat, schuin tegenover juwelier Sjaak Knijn, markeert het eerste Kilpad, naast bakker Rood bij de Van Loon­straat het tweede Kilpad , naast het kantoor van bouwbedrijf Kamp het derde Kilpad en het vierde Kilpad bij de Coltermantaan. Het eerste en tweede Kilpad zijn het best zichtbaar in het huidige stratenpatroon.

De Kolk

Boerderij op de vierde kil met huisnummer 4.
Boerderij op de vierde kil met huisnummer 4.

BAls je oude foto's ziet, herken je de Middenweg nauwelijks terug. Een smalle straat met sloten en bruggetjes aan weerszijden. "Er werd een zandzuiger bij zwembad Deiko neergezet en die heeft de sloten tot aan de Molenweg dichtgespoten. Ter hoogte van de Van Foreestraat was er een verhoging van ongeveer een meter in de Middenweg. Een kolk. Tuinders gingen daar met schuiten onder de Middenweg door naar de veiling in Langedijk." Om lachend te vervolgen: "De melkboer moest met zijn handkar en driewieler een lange aanloop nemen om er overheen te komen. Het complex dat we naast onze bouwmarkt bouwden heet dan ook De Kolk!" Ook de mooie kerk die we op afbeel­dingen zien, staat er niet meer. "In de jaren zestig werd er een nieuwe gebouwd en de oude werd opgebla­zen. Die was ook in slechte staat." 

Oude gemeentehuis

Toch is er nog genoeg te zien, als je het maar wilt zien. "Als je van de vierde Kil naar het spoor liep, dan kwam je langs melkfabriek Excelsior. Die is er niet meer, maar de directeurs­woning staat er nog. Mijn broer Jos Kamp zit in wat ooit het armenhuis was. De marmeren vloer zit er nog in. Aan de overkant stond het oude gemeentehuis. Het is zonde dat die gesloopt is. Dat was een prachtig gebouw met trappen. Naast het Griekse restaurant staat het oude postkantoor, inclusief een plakkaat van de vorige eigenaar over zijn twee zonen die overleden zijn in de oorlog. Bij de Sportlaan vind je de oude burgemeesterswoning.

Vooruitgang

Kavelkaart polder Heerhugowaard, getekend rond het jaar 1631. De Kilpolder is oranje ingekleurd.
Kavelkaart polder Heerhugowaard, getekend rond het jaar 1631. De Kilpolder is oranje ingekleurd.

Co kijkt niet alleen graag terug naar het verleden, maar juist ook vooruit. "In Dijk en Waard wordt erg veel gebouwd. Met mooi weer stap ik op de fiets, met mijn hond achterop, en dan ga ik graag langs al die plekken om te kijken naar de ontwikkelingen. Vooruitgang is goed. Maar ik hoop dat het erfgoed dat we nu nog hebben in stand wordt gehouden voor de volgende generatie."